De voorstanders van kernenergie verbazen zich erover dat de tot nu vrij massieve tegenstand in ons land zich niet laat overtuigen door de in hun ogen sterke argumenten vóór. De laatste decennia is bij de argumenten vóór nog het argument gekomen dat het grotendeels klimaat-neutrale energie is. Wat wil je nog meer als je klimaatverandering wilt tegengaan? Hoe hier tegenaan te kijken vanuit het perspectief van de Apocalypse?

Historie

Nederland was lange tijd een fervent voorstander van kernenergie. Een kort overzicht van de geschiedenis van kernenergie in ons land (http://www.zoetemanconsulting.nl/?p=185) leert dat het kabinet Biesheuvel in 1971 grootse plannen had om in 2000 de energiebehoefte van ons land voor 50% uit kernenergie te dekken. Door de kernramp in het Oekraïense Tsjernobyl in 1986 werden de plannen tot bouw van nieuwe kerncentrales in Nederland voorlopig op de lange baan geschoven. En net als ruim twee decennia later CDA-minister Maxime Verhagen in het VVD-CDA kabinet Rutte I toch weer de deur voor kernenergie wil openzetten, maakt in 2011 het drama in het Japanse Fukushima dat kernenergie opnieuw onbespreekbaar wordt. Niet alleen Nederland laat de plannen tot nieuwbouw rusten, ook buurland Duitsland besluit alle daar werkende kerncentrales uiterlijk 2022 gesloten te hebben. Toch komt de optie van kernenergie steeds weer op tafel door nieuwe en veiliger concepten, zoals de thoriumreactor. In theorie heeft deze reactor minder bezwaren, maar als oplossing voor het klimaatprobleem zal die te laat komen (https://wisenederland.nl/kernenergie/thorium?).

Ongelijksoortigheid van argumenten

We moeten echter niet vergeten dat, na alle zakelijke argumenten voor en tegen kernenergie op een rijtje te zetten, er nog argumenten over kunnen blijven die van een andere orde zijn dan wat je eenvoudig tegen elkaar kunt wegstrepen. Gelijksoortige dingen kunnen bij elkaar worden opgeteld of tegen elkaar worden weggestreept. Zo zijn kolen, olie of gas van eenzelfde soort en bij het maken van keuzes eenvoudig door te rekenen. Het zijn allemaal vormen van ‘gefossiliseerd licht’. Maar aardwarmte en zonnewarmte zijn bijvoorbeeld van een andere soort, die we ‘gekanaliseerde warmte’ kunnen noemen. Hun gebruik gaat doorgaans niet gepaard met het vrijkomen van kooldioxide of schade aan het ecosysteem, het is een heel neutrale vorm van energie. Weer een andere soort is zonlicht dat we steeds grootschaliger in elektriciteit kunnen omzetten. In zekere zin is biomassa een overgangsvorm tussen direct gebruik van zonlicht (nieuw licht) en gebruik van gefossiliseerd licht (oud licht). Dan zijn er nog ‘vrije’ energievormen die gebaseerd kunnen worden op het aardmagnetisme en op de zwaartekracht, waarvan de getijde-centrale een concreet voorbeeld is. Kernenergie is nog weer een andere energiesoort met eigen kenmerken en dilemma’s. Als we buiten beschouwing laten de kernfusiereactor, die vooralsnog geen praktische betekenis heeft en een nabootsing is van de chemische processen op de zon, dan gaat het bij de kernsplijtingsreactor om het uiteenvallen van de materie (uranium) waarbij radioactieve straling en warmte vrijkomen. Die straling is vijandig aan de levensprocessen en respecteert de buitengrenzen (integriteit) van organismen niet. Radioactieve straling wordt in kleine dosering nuttig gebruikt om goederen steriel te maken, en kankergezwellen te doden, maar in de kern is het een leven vijandige straling. Het leven op onze planeet Aarde kan alleen bestaan zolang het magnetische veld van de Aarde het voortdurende radioactieve stralingsbombardement vanuit de Zon afbuigt. Ook in een kernreactor kan de straling door vergaande beschermingsmaatregelen bij normale bedrijfsvoering nog wel worden afgeschermd voor de omgeving, maar het radioactieve afval blijft vele generaties lang zorg vragen, iets waarmee wij ons nageslacht opzadelen. Dat is een verantwoordelijkheid die we in het verleden niet eerder hebben gehad. Zijn we tegen die last opgewassen of schuiven we die gemakzuchtig door?

Ongelijksoortigheid van betrokken tegenkrachten

Hiermee komen we op het essentiële punt dat met kernenergie samenhangt. Wat zijn de bijbehorende morele dilemma’s en kunnen we die wel verantwoord overzien en hanteren? Door te kijken naar de trits van de apocalyptische tegenkrachten kunnen we leren op welke werkingen we moeten letten en beter beoordelen of we daar rijp voor zijn als samenleving. Het leven hebben we, volgens het holistische wereldbeeld dat ten grondslag ligt aan de Apocalypse, te danken aan de werking van de geest die via gevoelskrachten zich uitdrukt in vitale krachten die het fysiek waarneembare leven vormgeven. Deze vitale krachten vormen de zogenaamde etherwereld die uit vier soorten ether bestaat, zoals samengevat in mijn Gaia Logica. Deze ethersoorten zijn verfijnde energievelden die als veroorzakende krachten grenzen aan voor ons waarneembare fysieke verschijnselen. De vier ethersoorten die worden onderscheiden zijn levensether, klankether, lichtether en warmte ether. Hun uitwerking kunnen we bijvoorbeeld bij de plant waarnemen. De levensether zet een zaadje aan tot het wortelschieten richting het centrum van de Aarde en de eerste bladvorming, waarmee de typering van de plant al zichtbaar wordt. De klankether doet de plant zijn bladeren richting de zon ontvouwen in een kenmerkend ritme langs de steel. De lichtether geeft de vorm aan de bladeren (ronde of puntige bladeren of naalden) en vormt de bloemen. De warmte ether leidt tot de zaadvorming en verstuiving daarvan. Dat zijn voorbeelden van de levensfuncties die door de ethersoorten worden gemanifesteerd. Maar de ethersoorten kennen ook hun ‘gevallen’ varianten, hun in de materie zich uitdrukkende werkingen waar het ‘leven’ uit is verdwenen. Uit warmte ether ontstaat bij dit ‘vallen’ warmte. Uit lichtether ontstaat na de val elektriciteit. Uit klankether ontstaat magnetisme, en uit levensether ontstaat radioactiviteit en materieverval. En daarmee wordt de werkingssfeer zichtbaar van de drie tegenkrachten die de Apocalypse benoemt. In de wereld van de elektriciteit komen we de werking van Lucifer (Diabolos, de valse profeet) tegen, in die van het magnetisme Ahriman (Apollyon, Mephistopheles) en in die van de radioactiviteit Sorat (Satan). In essentie is de werking van Lucifer dat de waarheid in ons denken geweld wordt aangedaan door schijnwerkelijkheden voor te toveren, en dat Ahriman daaraan toevoegt dat de liefde in ons voelen wordt gecorrumpeerd, terwijl Sorat bovendien onze wil machteloos wil maken door ons ik (en daarmee onze toekomstkracht) te versplinteren.

Werkingen van de tegenkrachten in diverse soorten energieopwekking

Hoe uiten de werkingen van deze tegenkrachten zich nu in onze energievoorziening? Wanneer we direct van de natuurlijke warmte gebruik maken, kunnen we beïnvloeding van een van de tegenkrachten grotendeels vermijden. Het is energie op menselijke maat.

Bij het gebruik van elektriciteit en magnetisme zullen allerlei vormen van egoïsme en machtsuitoefening zich manifesteren. De opwekking van elektriciteit is meestal onlosmakelijk verbonden met het gebruik maken van magnetisme in de vorm van bijvoorbeeld dynamo’s. Lucifer en Ahriman zijn dan ook verstrengeld met elkaar bij de toepassing van elektromagnetische technieken en de verwante morele dilemma’s behoren daarmee toe aan wat de Apocalypse de werking van het beest en zijn valse profeet noemt. De elektrificatie van onze samenleving dwong uit kostenoverwegingen tot grootschalige centrales en distributienetten waarbij de stem van het individu ondergeschikt gemaakt werd. Decentrale opwekking en consumptie van elektriciteit, bijvoorbeeld door middel van windmolens of zonnepanelen, kan het individu op dit gebied meer autonomie over het eigen lot geven. Het gebruik van elektriciteit en magnetisme is ook met allerlei andere morele dilemma’s verbonden, zoals het via de ruimte van en naar de aarde sturen van elektromagnetische golven en het in razend tempo aangelegde internet over de hele planeet. De daarmee samenhangende dilemma’s laten we hier nu onbesproken. Algemeen kenmerk is dat de elektromagnetische technologieën het opblazen van het ego enerzijds en het onderdrukken van het hoger zelf anderzijds tot gevolg kunnen hebben als we er niet wakker mee omgaan. De veelheid aan zintuiglijke prikkels en het miljoen-voudig uitvergroten van uitingen van personen, die de status van ster of Bekende Nederlander krijgen, zijn voorbeelden van de aanslagen die op het vinden van de weg naar het hoger zelf worden gedaan.

Bij het gebruik van radioactiviteit als gevolg van kernsplijting komen echter nog grotere morele dilemma’s met nieuwe kenmerken aan de orde. Het gaat om het aantasten van de basis voor ons leven en de menselijke evolutie. Hier moeten we denken aan plaatsen waar het leven op aarde lange tijd onmogelijk wordt door te hoge stralingsniveaus als gevolg van nalatigheid van vorige generaties in het omgaan met radioactief afval. Er zijn in de VS en Rusland al meerdere plaatsen die hier de demonstratie van zijn.

Feiten over het omgaan met kernafval

Tot het einde van de twintigste eeuw werd kernafval in de diepe oceanen gedumpt door Europese landen en landen als Rusland en de VS .

Plaatsen waar dumping in de oceaan heeft plaatsgevonden (Stanford University) Inventory of Radioactive Waste Disposals at Sea,” International Atomic Energy Agency, TECDOC-1105, August 1999.[2] D. P. Calmet, “Ocean Disposal of Radioactive Waste: Status Report,” International Atomic Energy Agency, IAEA Bull. 31, No. 4, 47 (April 1989).

Momenteel is het doel om vaten met hoogactief nucleair afval op het land in daarvoor geschikt geachte stabiele ondergrond op te slaan, mede met het oog op het opwerken van het afval tot bruikbare nieuwe brandstof. Zo’n faciliteit, Mayak, staat in het Russische Ozersk, een van de buitenwereld afgesloten stad in Chelyabinsk Oblast, waar de nucleaire wapenindustrie van Rusland werd ontwikkeld en momenteel ook uit andere landen zoals Noorwegen kernafval wordt opgeslagen. Tienduizenden containers wachten in Noord Rusland om te worden opgewerkt, en dat is nog maar het resultaat van een halve eeuw kernenergie. Hoe vervuilde locaties moeten worden opgeruimd blijft dan nog onbesproken (https://eurasianet.org/russia-taking-action-to-address-nuclear-waste-hazards-in-far-north). In de VS is de situatie niet anders.  In dit land moet zo’n 100,000 ton nucleair afval worden opgeslagen, dat anno 2020 ligt verspreid over ca. 70 commerciële locaties en 5 overheidslocaties in de VS. Al meerdere decennia wordt er gezocht naar een centrale opslagplaats voor het nucleaire afval waarbij lange tijd de Yucca Mountain site te Nevada als definitieve oplossing werd beoogd. Maar de politieke besluitvorming daarover is nog steeds controversieel door verzet van de bevolking (https://www.gao.gov/key_issues/disposal_of_highlevel_nuclear_waste/issue_summary).

Opslag kernreactor afval in de VS (https://www.world-nuclear.org/information-library/nuclear-fuel-cycle/nuclear-waste/storage-and-disposal-of-radioactive-waste.aspx)

Ook in Europa wordt kernafval op ruim 20 locaties opgeslagen, vooral in het oosten en noorden.

Opslagplaatsen kernafval in de EU volgens opgave Deutsche Gesellschaft zum Bau und Betrieb von Endlagern für Abfallstoffe

Morele dilemma’s rond kernafval

Nog afgezien van het beheersen van de stralingsrisico’s gedurende duizenden jaren, zo niet langer, liggen de morele dilemma’s op een hoger niveau dan de dilemma’s waar we als mensheid nog mee bezig zijn om te leren hoe we daar collectief mee om moeten gaan.  Zolang we het klimaatprobleem niet collectief kunnen beheersen, zullen we dat met het kernafval probleem nog minder kunnen.  Voorbeelden van deze dilemma’s zijn:

1. De tijdshorizon waarover het risico speelt is zo ver weg dat de urgentie ervan als verwaarloosbaar klein wordt ervaren door de gemiddelde burger en bestuurder, terwijl het gevaar juist groot is;
2. De geheimzinnigheid van de aard van het gezondheidsgevaar maakt dat alerte burgers het buiten hun levenssfeer willen plaatsen waardoor er
   • niemand zo’n opslag gebied in de eigen gemeente wil toestaan waardoor het inrichten van opslagplaatsen op de lange baan wordt geschoven of
   • de overheid tegen de wil van de lokale bevolking toch zo’n faciliteit oplegt (in Frankrijk komt de praktijk hier dichtbij) waar de minst machtige burgers die moeilijk kunnen verhuizen aan de risico’s worden blootgesteld
   • onbewoonbare zones kunnen ontstaan omdat niemand er wil wonen of van de overheid mag wonen;
3. Ongelukken met kerncentrales kunnen leiden tot continentale of mondiale verspreiding van radioactiviteit, zoals bij Tsjernobyl en Fukushima is gebleken, waardoor kortere of langere tijd oogsten oneetbaar worden of het vlees van dieren ongeschikt wordt voor consumptie;
4. Bij het gebruik van kernwapens, waarvoor de brandstof in kernreactoren en opwerkingsfabrieken kan worden gemaakt, zijn bovengenoemde effecten vele malen groter, inclusief tijdelijke klimaatverandering, verstoring van de hogere luchtlagen om de Aarde en het gevaar voor de gezondheid, bv door inademen van plutoniumstof dat tot longkanker leidt.     

Wanneer we deze verschijningsvormen van kernenergie in de samenleving tot ons laten doordringen: grootschaligheid, vereiste zware overheidssubsidie, bestuurlijke dwang, afgrendeling van de locatie, vijandig aan het leven, moeilijk tastbaar te maken bezwaren, versluierde urgentie van de nodige begrenzing, last voor de samenleving pas merkbaar vele generaties na ons, e.d., dan kunnen we beginnen ons een voorstelling te maken hoe de derde tegenkracht uit de Apocalypse ons stapsgewijs, als een Boa constrictor, berooft van de plaats waar onze evolutie plaatsvindt.

Is er een verantwoorde manier van omgaan met kernenergie?

Hoe zou overigens een verantwoorde manier van omgaan met kernenergie eruit kunnen zien? Je zou daartoe algemene uitgangspunten kunnen formuleren. Bijvoorbeeld:

1. De radioactiviteit van het afval zou niet groter mogen zijn dan die van het uitgangsmateriaal
2. De radioactiviteit van het afval zou binnen 30 jaar tot een verwaarloosbaar niveau moeten zijn afgenomen, etc.

Tot de oplossingen die hiermee rekening houden behoren in theorie het naar de zon schieten van het hoogradioactieve afval (geen reële optie, met ook weer risico’s) of het door verdere kernsplijting afbreken van de radioactieve isotopen tot hieruit stabiele niet-radioactieve isotopen ontstaan. Dat laatste vergt weer veel energie en is daarmee op dit moment geen begaanbare weg.  

Bovenstaande laat zien dat kernenergie een vorm van energiewinning is die te maken heeft met de meest diepe tegenmacht, beschreven in de Apocalypse.  Als makke schapen met briljant verstand dreigen we in de val te lopen die deze vorm van energieopwekking voor de mensheid legt. Alleen op ons verstand afgaan en argumenten tegen elkaar wegstrepen is hierbij niet de meest wijze manier om tot besluiten te komen. De geestelijke achtergronden, die met de energiekeuzes zijn verbonden, leren begrijpen is een noodzakelijke weg om de Aarde te behouden voor de komende generaties.

De mensheid als geheel heeft eerst een diploma voor het verantwoord omgaan met de klimaatcrisis en daarna een diploma voor een ethisch gebruik van internet en een vreedzaam samenleven nodig voor een verantwoorde inzet van kernenergie een optie is die kan worden toevertrouwd aan handen van mensen die wijzer zijn dan tovenaarsleerlingen.

Gepasseerd station

Maar die hele discussie is toch al een gepasseerd station?! Er zijn wereldwijd anno 2020 450 kerncentrales in bedrijf en 57 in aanbouw (https://www.nucleairforum.be/thema/wereldwijd/kernenergie-wereldwijd). Deze cijfers geven aan hoe we toch als tovenaarsleerlingen beschikken over technologieën die we moreel nog niet beheersen. Kernenergie is daar slechts één van de voorbeelden van, helaas. Het is echter nog steeds beter om ons te onthouden van deze technologie en beschikbare alternatieven te hanteren. En ons tegelijk voor te bereiden op het krachtig omgaan met de illusoire, afbrekende en defaitistische krachten die de al plaatshebbende toepassing van deze technologieën begeleiden.